Op Internet wordt verteld dat er op de hele aarde slechts vier stranden zijn die zand hebben wat groen gekleurd is.
Of dat waar is weet ik echt niet. Ik weet dat er op het Griekse eiland Serifos ook een groen strand is, waar het groen is te danken aan glaukoniet. En ik ben er zeker van dat over de hele wereld wel meer groene stranden te vinden zijn. Maar het is een feit dat op Papakoleo Beach de concentratie van groene olivijn kristallen het hoogste ter wereld is.
Maar goed, dat mooie groene strand vind je dus op de zuidpunt van het mooie eiland Hawaii. Iedereen die iets van geologie weet, is op de hoogte van het feit dat de eilandengroep van Hawaii op een zogenaamde hotspot ligt. Dat is een plaats waar voortdurend magma uit het binnenste van de Aarde naar buiten komt. De continentale plaat waar de Hawaii Eilanden op liggen drijft daar overheen en de hotspot brandt zich daar steeds weer doorheen. De eilandengroep van Hawaii is van vulkanische oorsprong.
Het groene strand op Hawaii, wat Papakoleo heet, is dus ook ontstaan door vulkanische activiteit. De groene kleur wordt veroorzaakt door olivijn kristallen die hier in ruime mate aanwezig zijn.
Olivijn is vrij hard, tussen de 6,5 en 7, dus bijna zo hard als kwarts. Olivijn heeft een soortelijke massa van 3,27 terwijl bij kwarts dat slechts 2,65 is. Het behoort ook tot de mineralen die het eerste ontstaan zijn bij de vorming van ons zonnestelsel. Daartoe behoren ook pyroxeen en veldspaat. In sommige meteorieten komt olivijn ook voor samen met ijzer/nikkel voor. Dergelijke meteorieten worden pallasieten genoemd.
Gelukkig leefde er begin vorige eeuw een Canadese geoloog die zich heeft toegelegd op het onderzoek naar het afkoelen van hete magma's.
Dat was meneer Bowen en naar hem is ook de beroemde Bowen's Reactie genoemd. Hij onderzocht welke gesteentevormende mineralen achtereenvolgens ontstonden bij het langzaam afkoelen van een magma. In het schema is deze reeks zeer duidelijk te volgen. Het verschaft mij altijd goede hulp in mijn poging de samenstelling van een vulkanisch zand uit te zoeken.
Papakoleo zand bestaat natuurlijk niet alleen uit olivijn kristallen. Ook hier is in ruime mate aanwezig kwarts, vulkanisch glas, zwarte pyroxeen en nog meer.
Ik heb er geen magnetiet, ilmeniet of hematiet in aangetroffen. Ik bedoel dus in het zandmonster wat ik thuis in mijn verzameling heb!
Door de bijzondere geologische ligging van het strand is de olivijn grotendeels aanwezig gebleven op het strand. De olivijn kristallen werden met de lava naar boven gebracht. Als gloeiendhete magma direct in aanraking komt met relatief koud zeewater stolt het onmiddellijk en barst het in kleine fragmentjes uit elkaar. Vaak ter grootte van een zandkorrel. Daartussen bevindt zich o.a. olivijn. Als je een foto van Papakoleo Beach bekijkt zie je dat het in een hoefijzer vorm is opgesloten. De branding zorgt ervoor dat de lichtere bestanddelen worden meegenomen maar het zwaardere spul, zoals olivijn, blijft grotendeels ter plaatse liggen.
Ik heb wat foto’s gemaakt van mijn zandmonster.
Naast groene olivijn zie ik ook kwarts zitten. Ik vind het altijd prachtig om te zien dat kleine mineralen in de vorm van zand pas hun werkelijke schoonheid laten zien als je er dichtbij durft te komen. De volgende foto laat dat mooi zien.
Ik kan van deze beelden echt watertanden. Ik zie het al voor mij dat hier behangpapier van gemaakt wordt! Maar waarschijnlijk zou je er hartstikke gek van worden. In de isoleercel misschien? Maar in een museum op een formaat van twee bij drie meter? Moet kunnen toch?
Tot slot nog één foto. Ik vond dit kristal zo mooi met die groene insluitsels. Dat wil ik jullie echt niet onthouden..
Nou, geniet ervan en denk eraan dat je geen zand mag meenemen als je een keertje op dit prachtige groene strand terecht zou komen. Ik wens het jullie allemaal toe, het lijkt mij prachtig om dit strand in het echt te mogen zien.
Alle zandfoto’s zijn door Jacques Feijen gemaakt van zanden uit de eigen collectie.