Mineraal van de maand: DURANGIET

Durangiet is een betrekkelijk zeldzaam arsenaat mineraal dat natrium, aluminium en fluor bevat. NaAl(AsO₄)F

De eerste beschrijving van het mineraal dateert uit 1896. Het betrof materiaal dat afkomstig was uit de Barranca tin mijn in Coneto de Comonfort, in de staat Durango, Mexico. Het mineraal kreeg de naam van het gebied waar het materiaal gevonden werd.

Uiterlijk
Het mineraal vormt schuine piramide vormige kristallen tot ongeveer 1 cm grootte. Zelden zijn de kristallen tablet vormig. Het mineraal kristalliseert in het monokline kristal stelsel.

De kristalvlakken hebben een glasglans en zijn soms doorschijnend. Vaak zijn de vlakken ruw. De kleur varieert van licht tot donker rood-oranje, donker rood, oranje-bruin tot licht geel. De kristallen vertonen soms kleurzones. Dit ontstaat door de aanwezigheid van Fe en Mn in variabele hoeveelheid.

	Afbeelding 2:  Afb. 2 Twee kristal tekeningen uit de “Atlas der  Krystallformen” van Victor Goldschmidt. Getekend naar voorbeelden van de vindplaats in Durango.

Overige eigenschappen
Streepkleur:crème-geel tot bleek geel.
Splijting: redelijk goed in een bepaalde richting van het kristal.
Breuk: onregelmatig tot schelpvormig
Hardheid: 5 tot 5,5
Dichtheid: 3,9 tot 4,07

Indeling in het mineralenrijk
Durangiet wordt ingedeeld bij de fosfaten, arsenaten en vanadaten, klasse 8.

Binnen deze klasse hoort durangiet tot de tilasiet groep. De mineralen van deze groep zijn bij elkaar ingedeeld op grond van overeenkomsten in de atomaire bouw. De mineralen in de groep zijn isostructureel (ze hebben een structuur die op elkaar lijkt).

Afbeelding 3: Kristal structuur van durangiet. De octaeder en tetraeder vertegenwoordigen respectievelijk de AlO4F2- en AsO4-groepen.		Afbeelding 4.

Durangiet vormt twee mengreeksen;
A) met maxwelliet; van NaAl(AsO₄)F naar NaFe³⁺(AsO₄)F en
B) met tilasiet; van NaAl(AsO₄)F naar CaMg(AsO₄)F

Voorkomen

In aders van alkali rijke rhyoliet en in tin placers ontstaan uit verwering van de rhyoliet. Ook komt het mineraal voor in pegmatiet gangen in graniet. Vindplaatsen: naast de typelokaliteit in Mexico zijn er nog enkele vindplaatsen van durangiet:
- Bij Lake Ramsey, New Ross, Nova Scotia, Canada. In dit gebied was durangiet aanwezig in graniet.
- In de Verenigde Staten komt het voor in rhyoliet ontsluitingen bij Boiler Peak, in de Black Range, Sierra county, New Mexico en in Thomas Range, Juab County, Utah.
- In Engeland is het mineraal aangetroffen in Cheesewring groeve, Linkinhorne, Corwall. In Cornwall gaat het om graniet als moeder gesteente. Mindat meldt dat het zeer twijfelachtig is dat durangiet inderdaad in deze groeve is gevonden.

Durangiet kan samen voorkomen met de volgende mineralen: cassiteriet, hematiet, topaas, ilmeniet, tantaliet, wickmaniet, beudantiet, mimetiet, fluoriet, tridymiet, cristobaliet, kwarts, amblygoniet, chalcedoon, zeoliet en klei mineralen.










Gebruikte bronnen:

• Handbook of Mineralogy, volumeIV, door Anthony, Bideaux, Bladh, Nichols. Uitg: Mineral Data Publishing, Tucson
• CRYSTALLOGRAPHIC COMMUNICATIONS, Volume 68 | Part 11 | November 2012 | Pages i86–i87 | 10.1107/S160053681204384X Redetermination of durangite, NaAl(AsO4)F G. W. Downs, B. N. Yang, R. M. Thompson, M. D. Wenz and M. B. Andrade
• Tin Deposits of Durango Mexico, GEOLOGICAL SURVEY BULLETIN 962-D, 1950
• On the Occurrence of Tin in Nova Scotia. By Harry Pers, Curator of the Provincial Museum, Halifax, mei 1908
• Figuur 5 en 6: Data courtesy of RRUFF project at University of Arizona, used with permission. PRUFF.info 
• Understanding minerals & crystals, door Bruce Cairncross & Terence McCarthy. Uitg: Struik Nature, Kaapstad 2015
• Strunz Mineralogical Tables, door H. Strunz & E.H. Nickel. Uitg: W. Schweitzerbart’sche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart, 2001
• Mindat.org