College van de maand: Geisers op IJsland
Afb. 1. De Strokkur geiser terwijl deze uitbarst, september 2022. Foto: F. Verheij.
Afgelopen september ben ik op vakantie geweest naar IJsland en ben ik daar erg onder de indruk geraakt van de geisers die we hebben bezocht, (afb. 1). Ik was onmiddellijk geboeid door dit fenomeen en hoe het ontstaat. Graag zou ik dit verder onderzoeken en het lijkt...
Mineraal van de maand: Elyiet
Elyiet is een tamelijk zeldzaam lood-koper-sulfaat met als chemische formule Pb4Cu(SO4)O2(OH)4 · H2O
Afb. 1. Elyiet. Minutieuze latvormige kristallen in een holte. Herkomst: Linares, Andalusië, Spanje, in het slakken materiaal van de oude loodsmelterij. Collectie: Herman van Dennebroek. Afbeelding is gemaakt met de Keyence digitale microscoop VHX-7000 tijdens een demonstratie voor GEA.
De IMA heeft het mineraal in 1971 erkend...
College van de maand: The big five
Figuur 1. Geologische tijdschaal met momenten van massa extincties. Bron: Kansas Geological Survey.
Iedereen heeft er wel van gehoord, the big five. Alleen doel ik deze keer niet op de prachtige beesten in Afrika maar op de geologische big five, de massa extincties uit het verleden. Waardoor werden ze veroorzaakt? Hoe kwam het leven er steeds weer bovenop? Om daar...
Zand van de maand: zand van het rode strand van Verodal, El Hierro (Canarische Eilanden)
Aan de voet van het El Vallito klif, in het uiterste westen van El Hierro, ligt het ‘rode strand’ van Verodal. Op de top van het klif ligt een rode kegel van lapilli: Montaña de los Charcos . Hoewel het strand uit de verte op het eerste gezicht grijs oogt, heeft het zand van dichtbij een zweem van rood en...
College van de maand: Zouttektoniek; structuren die je nog nooit zo zout gegeten hebt
Zout kennen we allemaal. Het is natuurlijk een essentieel ingrediënt in de keuken, maar ook in de geologie kan zout een belangrijke rol spelen. Als gesteente heeft zout namelijk bijzondere eigenschappen die afwijken van het gedrag van andere gesteenten. Hierdoor vormen er bij de aanwezigheid van zout fascinerende structuren zoals zoutdiapiren (zoutpijler), zoutkussens, zoutkammen en zelfs zoutgletsjers. Het proces wat...
College van de maand: Het ontstaan van een subductie zone
In een eerder college van de maand heb ik verteld over subductie zones . (Volg de link voor het eerdere artikel) Van het huidige aardoppervlakte weten we waar subductie zones momenteel actief zijn en hoe lang ze al bezig zijn, afb 1.
Afb 1. Wereldkaart met actieve subductie zones. Subductie zones zijn verdeeld in segmenten van ~200 km. Kleur correspondeert...